Ο  Pierre Calame συνήθιζε να λέει: «Δεν πιστεύω στις προσωπικές ιδέες. Όλες μου οι ιδέες, οι πεποιθήσεις έχουν εμπνευστεί από άλλους. Είναι δικές μου, απλώς και μόνο επειδή τις έχω βιώσει, τις έχω δοκιμάσει, τις έχω αναδημιουργήσει. Όλα είναι μνήμη και καθρέφτης». Ενεργό μέλος δικτύων όπως το PRELUDE, το INRUDA, το BSUN, δίκτυα ανθρώπων και όχι γρανίτινων οργανισμών, δίκτυα με ανοικτότητα, το καθένα με τη δική του σφραγίδα, προς αειφορικές μορφές σκέψης και δράσης, γαλουχήθηκα κι εγώ, τα τελευταία 30 χρόνια με συμ-μάχους και συν-αγωνιστές πιο προβληματισμένους σίγουρα από μένα, σε σταυροδρόμια κουλτούρας, με τη διαφορετικότητα που εμπλουτίζει, την «υγιή» τοπικότητα που παραπέμπει στη μοναδικότητα και το πολιτιστικό κεφάλαιο, την ποιότητα, τέλος, που προϋποθέτει αξίες δέσμευσης, συμμετοχικότητας, ευελιξίας.

Δάσκαλος, ωστόσο, στον προβληματισμό για την αειφόρο ανάπτυξη στα πανεπιστημιακά τεκταινόμενα, σε θεματικές αγωγής – κατάρτισης, υγείας, περιβάλλοντος, πολιτισμού, οικονομίας, προβληματισμός δυναμικός και σε αναζήτηση ακόμη, προκειμένου να αναζητηθεί η φιλοσοφία του μέτρου, υπήρξε ο George Thill, πυρηνικός φυσικός, φιλόσοφος επιστημών, συνοδοιπόρος ζωής, δημιουργός του διεθνούς δικτύου PRELUDE. Μέσα από αναλύσεις διασταυρώσεων, αλληλεξαρτήσεων, διακυβευμάτων μετά το Brundtland Report , η ίδια η Brundtland, μέλος και εκείνη ενεργό του PRELUDE, αναζητήσαμε όλες και όλοι μαζί να αποσαφηνιστούν αρχές αειφορίας, να αναπτυχθούν μεθοδολογίες και εργαλεία για μια ολιστική προσέγγιση, να εφαρμοστούν πολιτικές. Το Παγκόσμιο συνέδριο, το Μάιο του 1998, υπό την αιγίδα της Unesco και του PRELUDE, για την αειφορία των Πανεπιστημίων σε νησιώτικα συμπλέγματα, στη Ρόδο, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, έδωσε και το έναυσμα της έναρξης με τα συμπεράσματά του στην Παγκόσμια Συνδιάσκεψη για το Πανεπιστήμιο του 21ου αιώνα της Unesco στο Παρίσι τον Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς. Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα, ΕΠΕΑΕΚ, εξάλλου, που διαχειρίστηκε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου για την «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση» από το 2000 για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, εκτός της Τριτοβάθμιας, και όλα τα είδη σχολείων πανελλαδικά, υπήρξαν, μεταξύ άλλων, ισχυρά εφόδια για τη στρατηγική του Πανεπιστημίου μας να διεκδικήσει ανταγωνιστικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΕΠΕΑΕΚ σ’ αυτό το επιστημονικό πεδίο.

Το ΠΜΣ ξεκίνησε το 2004 και έχει διανύσει μια πορεία 12 ετών, με 14 διδάκτορες, πάνω από 500 μεταπτυχιακούς φοιτητές/τριες από όλη την Ελλάδα και με θεματικές έρευνας που άπτονται, εν πολλοίς, τοπικών θεματικών αιχμής. Με τοπική πρωτοβουλία, του Δήμου τότε Πεταλούδων, μας παραχωρήθηκε το 2003 και για 20 χρόνια το κτήριο στην Κρεμαστή για να στεγαστεί το Π.Μ.Σ.. Με δυνατά χαρτιά συνεργασίας και ενεργού εμπλοκής τους διδάκτορες του Π.Μ.Σ. και καθηγητές/τριες από την ημεδαπή και την αλλοδαπή που πίστεψαν στο όραμα και την υλοποίησή του. Είμαστε πολλοί και διαφορετικοί, είμαστε ομάδα. Είμαστε ομάδα – ψυχή.

Υπ’ αυτό το σκεπτικό, το Πανεπιστήμιό μας και το Μεταπτυχιακό μας αναλαμβάνει με όραμα, με φαντασία, με γνώση και νόημα την ευαισθητοποίηση της ακαδημαϊκής κοινότητας και της κοινωνίας απέναντι σε θέματα βιωσιμότητας, κοινωνικής δικαιοσύνης και διαγενεακής ισορροπίας. Ρόλος που μεταφράζεται σε συνεχή έρευνα. Ρόλος που θεραπεύει κυρίως τον ανθρωπισμό του σήμερα αλλά και του αύριο. Με ρεαλισμό και αποτελεσματικότητα. Χωρίς «να επιχειρούμε να δούμε τα γυαλιά μας, αφού βλέπουμε τον κόσμο, ακριβώς μέσα από τα γυαλιά μας» όπως έλεγε και ο Heidegger. Με πολύτιμο αρωγό την παιδεία. Και μόνο αυτή. Τη δια βίου!

Καλώς ορίσατε στο Μεταπτυχιακό μας!

Καλώς ορίσατε στο Εργαστήριο του!

Βασίλης Παπαβασιλείου
Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
Διευθυντής Εργαστηρίου